Vetten
Is vet slecht?
Vet in voeding wordt in de dieetcultuur over het algemeen vaak bestempeld als ‘slecht’, terwijl vetten behoren tot 1 van de 3 hoofdelementen, die macronutriënten worden genoemd. Vetten zijn nodig voor bescherming in het lichaam. Ze spelen een belangrijke rol in de hormoonhuishouding, én fungeren als reservebrandstof. Vetten bevatten per gram meer calorieën dan de andere macronutriënten: koolhydraten en eiwitten. Met een vetrijk voedingspatroon krijg je dus sneller meer calorieën binnen. Vetten worden als energiebron langzamer opgenomen dan koolhydraten en zorgen langer voor een verzadigd gevoel.
Welke soorten vetten zijn er?
Er zijn 3 soorten vetten: onverzadigde vetten, die goed zijn voor je hart en bloedvaten en verzadigde vetten, die minder gezond zijn. Beide soorten vetten mogen in je voeding voorkomen. Bij het aanmeten van een gezond en gebalanceerd eetpatroon is het doel om minder verzadigde vetten te eten en meer onverzadigde vetten.
Onverzadigde vetten vind je onder andere in noten, oliën en zachte/vloeibare bereidingsvetten, avocado en vette vis zoals zalm, makreel en haring. Het advies voor het totale percentage vetten in je voeding bij een gebalanceerd voedingspatroon is 20-40%. Wanneer je (neiging tot) overgewicht hebt, wordt er geadviseerd om 20-35% van je totale inname uit vetten te halen.
Verzadigde vetten komen vooral voor in kaas, worst, koek en gebak, volle zuivelproducten, chocolade en (gefrituurde) snacks. Verzadigde vetten verhogen het cholesterol, wat op lange termijn kan zorgen voor verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Het advies voor de totale hoeveelheid verzadigde vetten in een gebalanceerd voedingspatroon is maximaal 10% van de totale energie inname. Je kunt de meeste verzadigde vetten makkelijk herkennen: ze hebben namelijk een vaste of harde vorm bij kamertemperatuur. Hoewel het eten van kokosvet als gezondere optie lange tijd een hype leek te zijn, bevat kokosvet erg veel verzadigd vet! Een beetje verzadigd vet is helemaal niet erg, maar wanneer je een bewuste keuze wilt maken, is olijf- of zonnebloemolie een betere optie.
De derde categorie vet zijn de zogenaamde transvetten. Dat is een type onverzadigd vet dat een andere scheikundige structuur heeft dan de gezonde onverzadigde vetten. Door deze structuur zijn transvetten moeilijk te verwerken in je lichaam. Ze zijn daardoor ongezonder dan verzadigd vet. De inname van teveel transvetten verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Gemiddeld krijgen we dagelijks ongeveer 0,7 gram transvet binnen via voeding, dat is geen ramp. In een gezond en gebalanceerd voedingspatroon is het echter wel goed om de hoeveelheid zoveel mogelijk beperken (tot 1% van je totale energie inname). Transvetten zitten in volle melkproducten, koeien en schapenvlees, harde margarine, gebak, bladerdeeg, koeken en (gefrituurde) snacks.
Tips voor bewuster gebruik van vetten in je voedingspatroon
- Gebruik vloeibare bak- en bereidingsvetten of oliën
- Besmeer je brood met halvarine
- Eet dagelijks een klein handje noten (30 gram)
- Kies voor halfvolle zuivelproducten in plaats van volle
- Eet een keer per week een portie vette vis, zoals zalm, makreel of haring
- Gebruik pitten en zaden. Bijvoorbeeld in salades of door de yoghurt
- Neem een halve avocado als gezond en voedzaam tussendoortje
Wil je meer inzicht in een gebalanceerd voedingspatroon dat bij jou past?
Wil je aankomen of afvallen zonder streng dieet?
Wil je grip krijgen op jouw (emotie) eetgedrag?
Ik help je graag op weg! Zowel online als op locatie.
Mail, bel of stuur me een berichtje via:Lilly@lillysingh.nl of 06-21634645
