Alles over moedermelk

Moedermelk is erg goed voor je baby. Het bevat vele belangrijke voedingsstoffen die bijdragen aan de ontwikkeling van je (pasgeboren) baby. Moedermelk wordt al tijdens de zwangerschap aangemaakt door je melkklieren. Zodra de baby er is en je hem of haar aanlegt, begint de melk te stromen. In dit artikel vertellen wij je alles wat je moet weten over moedermelk!

Voedingsstoffen in moedermelk

Moedermelk bevat veel belangrijke voedingsstoffen die je baby nodig heeft. Hier volgen de belangrijkste:

• Water – Moedermelk bevat water om jouw baby te voorzien van voldoende vocht.
• Eiwitten – Vooral aan het begin van de periode dat je borstvoeding geeft, bevat melk veel eiwitten. Na verloop van tijd wordt dit minder.
• Vetten – Je moedermelk bevat ook veel vetten die onmisbaar zijn. Welke dit precies zijn, verschilt per keer dat je borstvoeding geeft. Dit heeft deels te maken met wat jij als moeder eet.
• Vitamines – Alle vitamines die je kleintje nodig heeft, zitten in je moedermelk. Welke dat per keer zijn, hangt af van jij eet. Daarom is het erg belangrijk om als moeder gezond en gevarieerd te eten. Een vitaminetekort komt bij baby’s eigenlijk nooit voor, dus als je even iets minder gezond hebt gegeten is er niks aan de hand! Alleen van vitamine D en K heeft je pasgeborene wat meer nodig.
• Mineralen – Moedermelk bevat ook alle belangrijke mineralen voor je baby. In tegenstelling tot vetten en vitamines, is dit niet afhankelijk van wat je eet als moeder zijnde.
• Koolhydraten – Als laatste zit moedermelk ook vol met koolhydraten. Deze koolhydraten geven jouw baby alle energie die hij of zij nodig heeft. Ook dragen koolhydraten bij aan een gezonde weerstand en de ontwikkeling van de darmflora.

Smaak en kleur van moedermelk

Je kan je best voorstellen dat maandenlang hetzelfde drinken best saai kan zijn voor je baby. Toch smaakt moedermelk elke dag weer anders. Net zoals dat de vitamines in de moedermelk afhankelijk zijn van wat je eet, zo is dat ook het geval met de smaak. Smaakstoffen uit jouw voeding komen terecht in de melk. Dit is om de baby vast voor te bereiden op later: de variatie in smaken dat vast voedsel heeft. De kleur van moedermelk verschilt ook. Dit is deels afhankelijk van wat je eet, maar ook van in welk stadium je zit in het geven van borstvoeding. Zo is de eerste melk die je produceert vaak gelig of oranje. Later wordt dit meer blauw-wit.

Drie soorten moedermelk

Gedurende de periode dat jij moedermelk geeft, verandert de samenstelling. Je zou het kunnen opdelen in drie soorten. De eerste soort is colostrum. Dit is de eerste melk die uit je borsten komt. Het bevat erg veel eiwitten, suikers en ziektewerende stoffen: alles om je baby optimaal te beschermen. De tweede soort is de overgangsmelk. Na een paar dagen colostrum, verandert de samenstelling. Het gaat meer vet en lactose bevatten. Je borsten gaan ook meer melk produceren. De hoeveelheid eiwitten en ziektewerende stoffen neemt af. Na twee weken gaan je borsten over op de derde soort: rijpe moedermelk. Deze bevat nog minder ziektewerende stoffen, maar nog steeds genoeg om je kindje te beschermen.

Beschermende stoffen in moedermelk

Moedermelk bevat allerlei beschermende stoffen die jouw baby nodig heeft. Er zitten afweerstoffen in die jouw baby nodig heeft om ziektes en infecties te voorkomen. De weerstand wordt hiermee opgebouwd. Ook wordt de ontwikkeling van de darmflora en darmslijmvlies gestimuleerd. Baby’s die borstvoeding hebben gekregen, hebben over het algemeen minder last van infecties aan maag en darmen. Ook hebben ze minder vaak last van oorontstekingen, eczeem en astma en komt overgewicht minder vaak voor.

Borstvoeding is niet vanzelfsprekend

Bij sommige moeders gaat het geven van borstvoeding moeizaam of zelfs helemaal niet. Zoals hierboven beschreven, kent borstvoeding vele voordelen voor je baby. Als het dan niet lukt, kan dit erg frustrerend zijn. Zo kunnen je tepels erg pijnlijk zijn of onder de blaren zitten. Je kan ook last hebben van borstontsteking. Ook kan je te weinig melkproductie hebben voor je baby. Hierdoor kan hij of zij gewicht verliezen, wat voor jou weer erg stressvol kan zijn. Ook een te grote melkproductie kan problemen zoals stuwing, verstopte kanalen of pijnlijke borsten veroorzaken. Naast lichamelijke problemen, kan je ook psychische problemen ervaren. Ervaar je deze of andere problemen? Zoek hulp! De eerste dagen na je bevalling kan jouw kraamverzorgende je helpen. Ook kan een lactatiedeskundige je helpen.

Als laatste hebben wij nog een paar feitjes!

• Tijdens het geven van borstvoeding verbrandt je lichaam calorieën. Tijdens de zwangerschap legt je lichaam reserves aan. Door borstvoeding te geven, raak je die langzaam weer kwijt. Per dag borstvoeding geven kan je tussen de 300 en 500 calorieën verbranden!
• Zie je laagjes in je afgekolfde melk? Dit is heel normaal! Het vet uit de melk komt dan naar boven drijven. Even schudden voor gebruik en alles is weer gemengd.
• Beide borsten produceren niet evenveel melk. De vorm, grootte en hoeveelheid melkklieren van beide borsten kunnen licht van elkaar verschillen. Door het verschil in aantal melkklieren kan de melkproductie per borst verschillen!
• Moedermelk helpt tegen rimpels. Niet door zelf te drinken, maar als gezichtsmasker! Reinig je gezicht, smeer wat melk erop met een wattenschijfje, laat dit opdrogen en spoel het eraf met lauwwarm water. In de melk zit laurinezuur: dit helpt dus tegen rimpels, puistjes en ontstekingen.
• Het geven van borstvoeding is goed voor je nachtrust. In de borstvoeding zit melatonine: hierdoor valt je baby gemakkelijker in slaap. Dit werkt ook voor je eigen nachtrust!
• Kun je een glaasje wijn drinken in de periode dat je borstvoeding geeft? Houd er rekening mee dat alcohol via de borstvoeding bij de baby terechtkomt. Mocht je een glaasje willen drinken, doe dit dan direct na het geven van borstvoeding. Je lichaam heeft zo’n 1,5 uur nodig om de alcohol van dit glaasje af te breken. Hierna is de alcohol dus uit je lichaam en kun je de volgende ronde borstvoeding geven. Te veel alcohol gedronken? Kolf je melk af en gooi het weg.
• In moedermelk zit een antistof dat een ontstekingsremmende en antibacteriële werking heeft, de manier tegen wondjes! Smeer een beetje op de wond en je zult merken dat deze sneller geneest.